Việt Nam
EnglishPhụ nữ mang thai có thể làm nhiều điều để chăm sóc bản thân trong thai kỳ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về chế độ ăn uống, việc sử dụng thuốc hoặc bổ sung dinh dưỡng, hoạt động thể chất và quan hệ tình dục khi mang thai, bạn có thể trao đổi với bác sĩ chuyên sản phụ khoa.
Ăn kiêng và cân nặng
Trong thời kỳ mang thai, chế độ ăn uống của bạn cần đầy đủ và bổ dưỡng. Nếu bạn không tiêu thụ đủ dinh dưỡng cho bản thân và thai nhi, điều đó sẽ ảnh hưởng đầu tiên đến thai nhi. Tuy nhiên, thêm khoảng 250 calo vào chế độ ăn hàng ngày thường là đủ để cung cấp dinh dưỡng cho cả hai. Hầu hết lượng calo bổ sung phải là protein. Chế độ ăn uống nên được cân bằng và bao gồm trái cây tươi, ngũ cốc và rau quả. Ngũ cốc giàu chất xơ và ít đường là một lựa chọn tốt. Hải sản chứa các chất dinh dưỡng quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, bạn nên chọn những loại hải sản chứa ít thủy ngân (như tôm chẳng hạn, ngược lại cá ngừ chứa hàm lượng thủy ngân cao).
Nếu bạn có thói quen ăn với khẩu vị mặn, thì cũng nên cân nhắc đến việc hạn chế tiêu thụ quá nhiều muối trong dinh dưỡng hằng ngày.
Ăn kiêng để giảm cân khi mang thai không được khuyến khích, ngay cả đối với phụ nữ béo phì, vì tăng cân một chút là điều cần thiết để thai nhi phát triển bình thường. Ăn kiêng làm giảm cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi.
Phụ nữ nên tăng cân bao nhiêu khi mang thai, điều này phụ thuộc vào chỉ số khối cơ thể (BMI) trước khi mang thai. BMI là cân nặng tính bằng kilôgam chia cho chiều cao tính bằng mét bình phương và được sử dụng để xác định xem cân nặng theo chiều cao có bình thường hay không. Phụ nữ có chỉ số BMI cao nên tăng cân ít hơn khi mang thai so với những phụ nữ có chỉ số BMI được phân loại là bình thường hoặc nhẹ cân. Một phụ nữ có BMI bình thường (18,5- 22,9 ; theo Viện dinh dưỡng Việt Nam) trung bình sẽ tăng khoảng 11,5 đến 14 kg khi mang thai.
Tăng cân quá nhiều sẽ gây béo cho bạn và thai nhi. Việc kiểm soát tăng cân càng khó khăn hơn trong giai đoạn sau của thai kỳ, vì thế bạn nên cố gắng tránh tăng cân quá nhiều trong những tháng đầu tiên. Trong tam cá nguyệt thứ nhất (0 đến 13 tuần của thai kỳ), tổng mức tăng cân của hầu hết phụ nữ nên từ 0,5kg đến 2 kg.
Đôi khi phụ nữ mang thai tăng cân vì bị giữ lại dịch trong cơ thể gây hiện tượng phù chân hoặc phù toàn thân. Hiện tượng này thường xảy ra ở những tháng cuối của thai kỳ do khi bạn nằm ngửa, tử cung bắt đầu rất lớn sẽ cản trở lưu lượng máu từ chân trở về tim. Nằm nghiêng về một bên, tốt nhất là nghiêng bên trái, trong 30 đến 45 phút, thực hiện 2 hoặc 3 lần một ngày có thể làm giảm vấn đề này. Mang vớ y khoa cũng có thể hữu ích.
Thuốc và thực phẩm chức năng
Nói chung, tránh dùng thuốc trong thời kỳ mang thai là tốt nhất. Tuy nhiên, đôi khi phải sử dụng thuốc, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào — kể cả thuốc không kê đơn (không kê đơn), chẳng hạn như thuốc giảm đau hoặc thảo dược — đặc biệt là trong 3 tháng đầu.
Mang thai tăng gấp đôi lượng sắt cần thiết. Hầu hết phụ nữ mang thai cần bổ sung sắt vì phụ nữ bình thường không hấp thụ đủ sắt từ thực phẩm để đáp ứng các yêu cầu của thai kỳ. Nếu một phụ nữ bị thiếu máu hoặc bị thiếu máu khi mang thai, họ có thể cần bổ sung một lượng sắt lớn hơn so với những phụ nữ mang thai khác. Bổ sung sắt có thể gây khó chịu nhẹ ở dạ dày và táo bón.
Tất cả phụ nữ mang thai nên dùng thực phẩm bổ sung có chứa 400 microgam folate (axit folic) mỗi ngày, mặc dù một số chuyên gia khuyến nghị lượng cao hơn một chút, chẳng hạn như 600 hoặc 800 microgam. Liều lượng như vậy thường có sẵn trong các sản phẩm không kê đơn, chẳng hạn như vitamin tổng hợp. Lý tưởng nhất là bắt đầu bổ sung folate trước khi mang thai. Sự thiếu hụt folate làm tăng nguy cơ sinh con bị dị tật bẩm sinh não hoặc tủy sống ( khuyết tật ống thần kinh), chẳng hạn như tật nứt đốt sống. Những phụ nữ đã từng sinh con bị khuyết tật ống thần kinh nên bổ sung 4.000 microgam folate - một lượng lớn hơn nhiều so với khuyến nghị. Liều 1.000 microgam hoặc cao hơn cần có đơn thuốc. Đối với hầu hết những phụ nữ khác, ngay cả những người bị thiếu folate, lượng folate trong một loại vitamin tiêu chuẩn trước khi sinh là đủ.
Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ mang thai nên uống vitamin tổng hợp trước khi sinh có chứa sắt và folate hàng ngày, ngay cả khi chế độ ăn uống của họ đã đầy đủ.
Hoạt động thể chất
Nhiều phụ nữ mang thai lo lắng về việc điều độ các hoạt động của họ. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ có thể tiếp tục các hoạt động và bài tập thông thường trong suốt thai kỳ. Các môn thể thao vừa sức, chẳng hạn như bơi lội và đi bộ nhanh, là những lựa chọn tốt. Các hoạt động như yoga cũng rất tốt, tuy nhiên nên được thực hiện một cách thận trọng, để tránh gây tác động tổn thương hoặc co thắt cơ, đặc biệt là vùng bụng.
Quan hệ tình dục
Ham muốn tình dục có thể tăng hoặc giảm khi mang thai. Quan hệ tình dục là an toàn trong suốt thai kỳ trừ khi bạn bị chảy máu âm đạo, đau, rỉ nước ối hoặc co thắt tử cung. Trong những trường hợp như vậy, nên tránh quan hệ tình dục.
Chuẩn bị cho con bú
Bạn quyết định nuôi con bằng sữa mẹ, thì trong thời kỳ mang thai bạn không cần phải làm gì để chuẩn bị núm vú cho bé bú . Nắn hoặc kéo núm vú trước khi sinh có thể dẫn đến nhiễm trùng vú (viêm vú) hoặc thậm chí chuyển dạ sớm. Cơ thể chuẩn bị cho quầng vú và núm vú cho bé bú bằng cách tiết ra ít dịch bảo vệ bề mặt núm, thường ở 1-2 tháng cuối của thai kỳ. Nếu dịch tiết bất thường như đỏ hoặc hôi,.. bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Đi du lịch khi mang thai
Thời gian an toàn nhất để đi du lịch khi mang thai là từ 14 đến 28 tuần. Thời gian di chuyển không quá 6 giờ một ngày. Bạn có thể nhận được những lời khuyên và thông tin hữu ích về việc đi lại từ bác sĩ của bạn, vì vậy, thảo luận về kế hoạch du lịch của bạn với bác sĩ là một ý kiến hay.
Khi đi trên ô tô, máy bay hoặc các phương tiện khác, bạn phải luôn thắt dây an toàn. Đặt đai vòng qua hông và dưới phần bụng đang nở ra và đặt đai vai giữa hai bầu ngực có thể giúp việc đeo dây an toàn thoải mái hơn. Thắt lưng phải vừa khít nhưng không quá chặt gây khó chịu.
Trong bất kỳ hình thức du lịch nào, bà bầu nên duỗi và duỗi thẳng chân và cổ chân của mình theo định kỳ. Du lịch bằng máy bay là an toàn cho đến khi khoảng 36 tuần. Lý do chính cho sự hạn chế này ở tuần thứ 36 là nguy cơ chuyển dạ và sinh con trong một môi trường không thuận lợi.
Chăm Sóc Trước Khi Sinh
Chăm sóc trước khi sinh tập trung vào việc nhận biết và ngăn ngừa các vấn đề có thể gây phức tạp cho thai kỳ. Ví dụ, phụ nữ mang thai được kiểm tra nhiều rối loạn, bao gồm
- Huyết áp cao
- Bệnh tiểu đường
- Bệnh lây truyền qua đường tình dục
- Không tương thích nhóm máu Rh (D) (có thể gây ra bệnh tan máu ở trẻ sơ sinh)
- Vi khuẩn tiết niệu
- Các biến thể di truyền có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh
- Bất thường nhiễm sắc thể ở thai nhi
- Tiền sản giật
- Bất thường nhau thai và thai nhi (dựa vào siêu âm)
Trước (nếu có thể) và trong khi mang thai, bạn nên được cung cấp folate (axit folic) để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh cho thai. Thông thường trong thời kỳ mang thai, bạn cũng được cung cấp chất sắt để ngăn ngừa thiếu máu . Phụ nữ được tư vấn để ngừng sử dụng thuốc lá , rượu và các loại thuốc kích thích trước khi mang thai và trong khi mang thai.
Bài viết lược dịch và có hiệu chỉnh theo Raul Artal-Mittelmark
MD, Trường Y Đại học Saint Louis, cập nhật 05/2021, theo MSD.
-------------------------------------------
TƯ VẤN VÀ ĐẶT LỊCH KHÁM SẢN - PHỤ KHOA
- Đăng ký Khám qua Hotline: 028.39.109.888
- Đăng ký Khám qua Email: info-clinic@aih.com.vn
- Đăng ký Khám tại Website: aihclinic.vn
- Hoặc đến trực tiếp địa chỉ AIH Clinic: 79 Điện Biên Phủ, P. Đa Kao, Quận 1, Hồ Chí Minh, Việt Nam
